Sakramenty

Wiele napięć i sporów w zetknięciu księży i osób świeckich pojawia się przy kwestii sakramentów: chrztów, ślubów, spowiedzi, itp. Różne bywają przyczyny tych nieporozumień i różnie rozkłada się wina za nieporozumienia, ale warto się odnieść do wspólnego źródła niektórych z nich.
Sakramenty, czyli zewnętrzne znaki działającej łaski Bożej, są częścią przepowiadania Kościoła, ale są też częścią polskiej tradycji. Nie byłoby to problemem gdyby obie te rzeczy, czyli tradycja i chrześcijaństwo szły w parze. Nie wiem, czy kiedykolwiek tak było, żeby nie było między nimi żadnych rozbieżności, ale na pewno istnieją one teraz. Ogólny schemat często wygląda następująco:
KSIĄDZ: Dla niego obrzęd udzielenia sakramentu ma uwydatniać jego ZNACZENIE. Do tego się przygotowywał przez sześć lat w seminarium, po to poznawał dzieje Kościoła, w tym celu przełożeni przysłali go do parafii. Niektóre z używanych podczas obrzędów symboli są nowe, a niektóre mają wielowiekową historię, ale wspólnym ich zadaniem jest „dawać do myślenia”, otwierać na działanie Boga. To jest niezmiernie ważne, bo sakramenty udzielane osobom, które nie są otwarte na to działanie, po prostu nie mają sensu. Z chrześcijańskiego punktu widzenia lepiej ich nie udzielać w ogóle, niż udzielać komuś, kto ich nie rozumie lub w nie chce tego, co wyrażają. Inaczej będzie to magia i zabobony. A magia i zabobony – choćby głęboko zakorzenione w zwyczaju – nie są chrześcijańskie.
„INTERESANT”: Dzieli obrzędy na dwa rodzaje:

1. Te, które trzeba załatwić szybko i jak najmniejszym wysiłkiem. Najlepiej od ręki, bez żadnych przygotowań, po cichu. Należą do nich np. chrzest, bierzmowanie i spowiedź. Często są przyjmowane po drodze do innego celu. Np. „załatwia się” bierzmowanie, żeby móc mieć ślub albo spowiedź, żeby przystąpić do komunii na pogrzebie.
2. Te „wypasione”, których zadaniem jest przede wszystkim WYGLĄDAĆ. Mieszczą się tutaj przede wszystkim Ślub i Pierwsza Komunia Święta. Można wnusię podwieźć pod kościół 11-metrową limuzyną na uroczystość I Komunii. Para młoda może mieć asystę huzarów z szablami w historycznych strojach Księstwa Warszawskiego. Można sprowadzić kwartet smyczkowy z pobliskiej filharmonii. (To wszystko to przykłady z życia wzięte!) Ma być uroczyście, na bogato i z przytupem.

W każdym z powyższych podejść duchowy sens znaków sakramentalnych zanika, a duszpasterz, który pragnie go podkreślić, wygląda jak ktoś, kto robi niepotrzebne trudności. To na szczęście nie dotyczy ani wszystkich ani większości ludzi, którzy chcą przyjąć sakramenty. Ale współczesna kultura i tworzące się nowe zwyczaje niestety podążają w tym kierunku.
Dlatego w każdym punkcie dotyczącym sakramentów znajdziecie również wskazanie pewnych typowych pułapek, które będą wywoływane pytaniem: „Gdzie może być problem?”