Pogrzeb i cmentarz

Nie, cały cmentarz pozostaje własnością parafialną. Wprawdzie zdarzają się cmentarze, które notarialnie sprzedają „działki”, ale taka sytuacja należy do zupełnych wyjątków. To, co powszechnie nazywa się „wykupieniem kwatery” jest tak naprawdę nabyciem prawa do użytkowania przez określony czas wybranego miejsca do złożenia ciała osoby zmarłej.

Zgodnie z aktualną wersją ustawy  z dnia 31 stycznia 1959 r. „O cmentarzach i chowaniu zmarłych” tzw. groby ziemne użytkuje się przez okres 20 lat. Jeśli chodzi o groby murowane, to sprawa nie jest do końca jasna. Można dość często spotkać się z opinią, że chodzi tu o termin 99 lub 100 letni.

Różnica nie jest w ogóle związana z tym, co widać na zewnątrz, czyli z nagrobkiem. Chodzi o sam dół. Jeśli jego ściany są  umocnione i wymurowane od poziomu gruntu do poziomu, na którym stoi najniższa trumna, to mamy do czynienia z grobem murowanym. Takiego grobu nie zasypuje się ziemią, ale przykrywa płytą. W każdym innym przypadku mamy do czynienia z grobem ziemnym, choćby nagrobek stojący na nim był wielki, imponujący i z najdroższego marmuru.

Zazwyczaj jest to ten sam człowiek, który organizuje pogrzeb. Gdyby osoba taka (zwana dysponentem grobu) sama zmarła, to prawo do dzierżawy przechodzi na wszystkich prawnych spadkobierców dysponenta.

Jeśli prawo do dzierżawy nie zostanie przed upływem 20 lat przedłużone przez dysponenta lub jego spadkobierców, miejsce zostanie przeznaczone do ponownego wykorzystania. W praktyce oznacza to, że nagrobek zostanie rozebrany i usunięty. Oczywiście rodzina może (a w zasadzie powinna) usunąć go wcześniej sama, ponieważ formalnie to ona jest właścicielem nagrobka. Jeśli przy wykopywaniu nowego grobu natrafi się na szczątki osób poprzednio pochowanych, to przenosi się je głębiej, a nad nimi składa nową trumnę. Rodzina może również po upływie 20 lat przenieść szczątki do innego grobu, którym dysponuje.

Nie, jest to niemożliwe. Wyjątkiem jest sytuacja, w której ciało zmarłego zostało poddane kremacji i w grobie ziemnym składa się urnę z prochami. Groby murowane można wykorzystywać do woli, o ile tylko będzie miejsce na nową trumnę.

Sprawa jest złożona. Co roku wykupywane jest ubezpieczenie cmentarza, ale odnosi się ono do szkód powstałych w wyniku zaniedbań administratora. Nie dotyczy ono szkód powstałych w wyniku klęsk żywiołowych oraz – co szczególnie istotne – nie obejmuje zniszczeń nagrobków powstałych w wyniku dewastacji lub kradzieży. Problem polega na tym, że taką umowę mógłby zawrzeć z ubezpieczycielem jedynie indywidualny właściciel nagrobka. Tymczasem parafia jest wprawdzie właścicielem gruntu, ale nie nagrobków jako takich. Te, jak napisano wyżej, należą do rodziny.

Tak, choć z zachowaniem kilku zasad, o których zostaniesz poinformowany po zgłoszeniu zamiaru wykonania prac u administratora cmentarza czyli, w przypadku Grochowalska, u proboszcza. Najważniejsza zasada jest taka, że każde takie prace trzeba zgłosić PRZED ich wykonaniem i omówić warunki udostępnienia cmentarza pracownikom. Nie ma tu znaczenia, kto je wykonuje i czy dotyczą one wymiany całego nagrobka czy samej ławki lub chodnika.

Tak, dwojakie. W momencie wykupywania dzierżawy oraz przy okazji wykonywania prac na cmentarzu. Wysokość pierwszej opłaty ulega zmianie co jakiś czas w wyniku inflacji, druga od lat zwyczajowo wynosi około 10% wartości wykonanych prac. Obie opłaty przeznaczone są głównie na utrzymanie cmentarza, zwłaszcza na pokrycie kosztu wywozu śmieci.

Sprawy te są regulowane prawem zwyczajowym, ale także wieloma różnymi dokumentami państwowymi i kościelnymi, spośród których największe znaczenie mają:
– Ustawa z dnia 31 stycznia 1959 r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych wraz z nowelizacjami.
– Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 7 marca 2008 r. w sprawie wymagań, jakie muszą spełniać cmentarze, groby i inne miejsca pochówku zwłok i szczątków
– Regulamin cmentarzy rzymskokatolickich w Diecezji Włocławskiej z dnia 1 listopada 2011 r.

Podstawowym wyzwaniem organizacyjnym będzie dla Ciebie ustalenie terminu pogrzebu. Musisz tutaj uwzględnić kilka czynników:

1. Czas, w którym zostanie Ci wydane ciało. Na ogół nie ma z tym problemów, ale czasami się zdarzają. Np. może być potrzebna sekcja, w przypadku w którym przyczyna zgonu jest niejasna. Koniecznie upewnij się, że ze strony władz państwowych lub szpitalnych nie napotkasz tego typu trudności.
2. Czasu, jakim dysponują goście, których masz zamiar zaprosić, zwłaszcza rodzina.
3. Możliwości wybranej przez Ciebie firmy pogrzebowej.
4. Czasu, w jakim będzie dostępna świątynia i ksiądz, który przeprowadza ceremonię.

Samego ustalenia z księdzem pory pogrzebu możesz dokonać bez żadnych dokumentów, nawet przez telefon, ale przed pogrzebem musisz pojawić się w kancelarii z dwoma dokumentami.

1. Odpisem skróconym Aktu zgonu. Jest to dokument wystawiany przez Urząd Stanu Cywilnego gminy, w której rejestruje się zgon. Ma postać szaro-różowej kartki A4 z czerwonym paskiem z lewej strony. Ten dokument jest potrzebny do spisania danych osoby zmarłej i po ich spisaniu ksiądz zwraca go rodzinie.
2. Tzw. Kartę zgonu, a precyzyjniej mówiąc jej fragment zatytułowany „Część przeznaczona dla administracji cmentarza”. Tę część również wystawia Urząd Stanu Cywilnego. Jest to biała kartka A4 z wydrukowanymi kilkoma informacjami. Zwłaszcza ten dokument jest ważny i musi pozostać on w kancelarii parafialnej. Nie można przynieść go dopiero po pogrzebie, ponieważ pochowanie ciała bez takiego dokumentu stanowi przestępstwo.

Tak, jest taka możliwość. Szczegóły należy ustalić z księdzem prowadzącym ceremonię. Można też go poprosić o przeczytanie kilku przygotowanych wcześniej słów. Jednak ważne jest, aby zachować odpowiedni umiar i pamięć o powadze chwili. Należy unikać wypowiedzi, których rodzaj zakłóci modlitewny charakter liturgii. W szczególny sposób proszę o to, żeby nie dawać księdzu do przeczytania kartki z czyimiś osobistymi wspomnieniami, spisanymi w sposób celowo obliczony na wywołanie silnych i rozpaczliwych emocji lub wyrażających niechrześcijańskie przekonania.

Nie. Jak wynika z zacytowanego wyżej kanonu 1180 § 2 Kodeksu Prawa Kanonicznego możesz wybrać dowolny cmentarz.

Ściśle rzecz biorąc – nie. Prawdopodobnie jednak w parafii, w której będzie pogrzeb, zostaniesz poproszony o zaświadczenie od proboszcza osoby zmarłej o braku przeszkód dla jej katolickiego pochówku. Innymi słowy proboszcz nie tyle się „zgadza” na pogrzeb, ile zaświadcza, że nie zaszła żadna z okoliczności, o których mowa poniżej.

Tak. Zgodnie z obowiązującym obecnie porządkiem pogrzebu katolickiego pozbawieni są:

1. Notoryczni apostaci, heretycy i schizmatycy
2. Osoby, które wybrały spalenie swojego ciała z motywów przeciwnych wierze
   chrześcijańskiej;
3. Inni jawni grzesznicy, którym nie można przyznać pogrzebu bez publicznego zgorszenia
   wiernych.

Każdy z tych przypadków dotyczy wyłącznie osób, które przed śmiercią nie dały żadnych oznak pokuty.